W umowie przedwstępnej spółki komandytowej jej przyszli wspólnicy (wszyscy lub tylko niektórzy) mogą zobowiązać się do zawarcia w przyszłości określonej umowy spółki, nazywanej także umową przyrzeczoną. Zawarcie umowy przedwstępnej mogą rozważyć wspólnicy, którzy pomimo ustalenia kluczowych dla powołania spółki kwestii potrzebują jeszcze czasu na dokonanie dalszych, bardziej szczegółowych ustaleń co do jej funkcjonowania. Zawierając umowę przedwstępną z jednej strony dają sobie na to czas, z drugiej natomiast w pewnym stopniu gwarantują sobie zawarcie przyrzeczonej umowy spółki komandytowej.  

Co musi znaleźć się w umowie?

Aby umowę zawartą między wspólnikami można było nazwać umową przedwstępną, powinna ona określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej, a więc powinna regulować co najmniej obowiązkowe elementy jakie powinna zawierać umowy spółki komandytowej. Wśród elementów tych wyróżniamy:

• firmę i siedzibę spółki,
• przedmiot działalności spółki,
• czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,
• oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość,
• oznaczony kwotowo zakres odpowiedzialności każdego komandytariusza wobec wierzycieli (sumę komandytową).

Tematykę obligatoryjnych postanowień umowy spółki komandytowej poruszać będziemy w następnych wpisach.

Poza powyższymi postanowieniami, w umowie przedwstępnej spółki komandytowej warto także oznaczyć termin, w ciągu którego ma być zawarta umowa przyrzeczona. Jeżeli termin ten nie zostanie oznaczony, umowa powinna być zawarta w odpowiednim terminie wyznaczonym uchylającemu się wspólnikowi. Przy tym, jeśli termin ten nie zostanie wyznaczony w ciągu roku od dnia zawarcia umowy przedwstępnej, nie można już będzie żądać zawarcia umowy przyrzeczonej.

Pozostałe postanowienia umowy przedwstępnej wspólnicy mogą kształtować dowolnie, w zależności od swoich potrzeb i etapu tworzenia spółki na którym się znajdują.

Forma umowy

Zasadniczo umowa przedwstępna może zostać zawarta w formie dowolnie wybranej przez strony. Natomiast mając na względzie odpowiednie zabezpieczenie stron umowy, na wypadek gdyby którakolwiek ze stron uchylała się od zawarcia umowy przyrzeczonej, umowę taką warto zawrzeć w formie wymaganej przepisami dla umowy przyrzeczonej, a więc w wypadku umowy spółki komandytowej – w formie aktu notarialnego.

Obowiązek zawarcia finalnej umowy spółki

Zawarcie umowy przedwstępnej w formie przewidzianej dla skuteczności umowy przyrzeczonej powoduje, że strona uprawniona może dochodzić przed sądem zawarcia umowy przyrzeczonej, gdy druga strona się od tego uchyla. Ze względu jednak na specyfikę stosunku spółki zdania co do dopuszczalności wystąpienia z takim żądaniem przez niedoszłego wspólnika spółki komandytowej są podzielone. Niezależnie jednak od wspomnianych rozbieżności, także z praktycznego punktu widzenia dochodzenie zawarcia umowy ze wspólnikiem który nie chce przystąpić do umowy spółki może być niecelowe. Wspólnik, który nie chce w spółce uczestniczyć może negatywnie wpływać na jej działalność, powodować powstanie sporów pomiędzy wspólnikami, a w ostateczności doprowadzić nawet do konieczności rozwiązania spółki.

Istotne odpowiednie zabezpieczenie

Skoro zawarcie umowy w odpowiedniej formie może się okazać niewystarczające dla zabezpieczenia interesów stron umowy, należy zastanowić się nad innymi środkami, które pozwolą osiągnąć ten cel. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, jeżeli strona zobowiązana do zawarcia umowy przyrzeczonej uchyla się od jej zawarcia, druga strona może żądać naprawienia szkody, którą poniosła przez to, że liczyła na zawarcie umowy przyrzeczonej. Strony mogą jednak w umowie przedwstępnej odmiennie określić zakres odszkodowania, w tym rozszerzyć zakres odpowiedzialności strony uchylającej się. Warto także rozważyć zastrzeżenie na okoliczność uchylania się wspólnika od zawarcia umowy przyrzeczonej, obok lub zamiast należnego odszkodowania, kary umownej czy świadczenia gwarancyjnego.

Krótki okres przedawnienia

Rozważając wystąpienie przeciwko wspólnikowi z jakimikolwiek roszczeniami wynikającymi z umowy przedwstępnej, trzeba pamiętać, że przedawniają się one z upływem roku od dnia, w którym umowa przyrzeczona miała być zawarta.

Autor:

Karolina Durbacz