O co chodzi ze spółką komandytowo-akcyjną w kontekście Polskiego Ładu?

Spółka komandytowo-akcyjna. Dla prawników prawie zapomniany relikt czasów sprzed opodatkowania jej podatkiem dochodowym. Wśród klientów niepopularna z podobnych powodów. Tak było aż do dnia opublikowania projektu zmiany przepisów ustawy PIT i CIT, zwanego potocznie Polskim Ładem.

Zgodnie ze zmianami przepisów podatkowych, które weszły w życie z początkiem roku 2022, ustawodawca przewidział dla podatników niespodziankę. Jedną z najbardziej efektywnych form prawnych prowadzenia działalności gospodarczej okazała się właśnie spółka komandytowo-akcyjna. Jej podstawowe zalety, szeroko komentowane na rynku od kilku tygodni, to między innymi:

• brak składek społecznych oraz składki zdrowotnej dla jej wspólników,
• mechanizm zaliczania podatku CIT płaconego przez spółkę na PIT komplementariusza – efektywne opodatkowanie komplementariusza od około 17,3 do 19%,
• brak daniny solidarnościowej wspólników.

Wspomniane „plusy” doprowadziły do niezwykłego zainteresowania naszych klientów tą formą prawną. Poruszenie widoczne jest również wśród materiałów udostępnianych przez naszych kolegów po fachu, a liczba nowych wpisów w rubrykach Monitora Sądowego i Gospodarczego, poświęconych SKA również znacząco wzrosła. Podsumowując, na rynku widać ruch.

Jednak czy SKA ma obecnie same zalety i jest rozwiązaniem dla każdego?

Dlaczego spółka komandytowo-akcyjna może nie być dobrym pomysłem?

Funkcjonowanie i prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółki komandytowo-akcyjnej ma w aktualnej sytuacji prawnej spore plusy, o czym wspomniałem powyżej. Jednakże podejmowanie decyzji dot. zmiany formy prawnej, powinno być poparte również analizą wad funkcjonowania w obrocie jako SKA.

Przyjrzyjmy się im w takim razie.

Po kątem prawnym do najważniejszych z nich należy zaliczyć:

• Odpowiedzialność za zobowiązania spółki przez komplementariusza całym swoim majątkiem – biorąc pod uwagę fakt opłacalności funkcjonowania w formie SKA, to właśnie komplementariusz będzie mógł osiągnąć efektywne opodatkowanie swoich dochodów w ramach spółki na poziomie od około 17,3 do 19%. Tym samym by zmniejszyć efektywne opodatkowanie swoich dochodów, konieczne jest zrezygnowanie z ograniczenia odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki. W wielu sytuacjach może to stanowić o rezygnacji z takiej formy prawnej prowadzenia biznesu.
• Dodatkowe koszty organizacyjne prowadzenia działalności – Spółka komandytowo-akcyjna jest zobowiązana do prowadzenia rejestru akcjonariuszy przez zewnętrzny i licencjonowany podmiot. Do tego uchwały organu korporacyjnego spółki jakim jest walne zgromadzenie, powinny zostać każdorazowo zaprotokołowane w formie aktu notarialnego. Jednocześnie jej minimalny kapitał zakładowy to 50.000 zł, stanowiąc wyższą „barierę wejścia”, w porównaniu do innych form prawnych prowadzenia działalności.
• Konieczność uzyskania przez wspólników osobnego tytułu do ubezpieczeń – podstawą opłacalności podatkowej oraz składkowej omawianej formy prawnej jest całkowity brak obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne przez jej wspólników. Jednakże by uzyskiwać odpowiednie świadczenia wspólnicy powinni pomyśleć o uzyskaniu osobnego tytułu do ubezpieczeń, co również stanowić może po ich stronie dodatkowy koszt.

Jednocześnie należy wspomnieć o podatkowych kontrowersjach dotyczących funkcjonowania wspólników spółki komandytowo-akcyjnej:

• Zgodnie z interpretacjami prawa podatkowego wydawanymi przez organy, zaliczanie podatku CIT płaconego przez spółkę na PIT wspólnika nie jest możliwe w przypadku wypłacania zaliczek na poczet zysku w ciągu roku podatkowego. Wyroki sądów administracyjnych (por. wyr. NSA sygn. II FSK 2048/18) przeczą tym tezom, broniąc interesu podatników. W przypadku zetknięcia się z niekorzystną wykładnią przepisów przeprowadzoną przez organ podatkowy, należy przygotować się zatem na negatywne konsekwencje prowadzenia sporu sądowo-administracyjnego. .
• Prawo do zaliczania podatku CIT płaconego przez spółkę na PIT wspólnika jest ograniczone czasowo do 5 kolejnych lat podatkowych, licząc od końca roku podatkowego następującego po roku, w którym zysk został osiągnięty. W sytuacji bieżącego wypłacania zysku ze spółki wspomniana kwestia nie powinna stanowić problemu, natomiast jego pozostawienie w spółce może spowodować brak możliwości zastosowania mechanizmu odliczenia i tym samym doprowadzić do zwiększenia obciążeń podatkowych komplementariusza.
• Na koniec należy również pamiętać o kwestii najbardziej trywialnej, a często pomijanej w rynkowych wypowiedziach. Aktualna opłacalność funkcjonowania w ramach spółki komandytowo-akcyjnej może być swego rodzaju przeoczeniem ustawodawcy, projektującego przepisy składkowe. Usunięcie wspomnianej “luki” w systemie, przynajmniej w zakresie składek zdrowotnych, jest więc spodziewanym działaniem ustawodawcy. Przedsiębiorców wybierających tę formę prowadzenia działalności gospodarczej naraża to na niepewność co do sposobu obciążenia składkowego prowadzonej przez nich działalności.

Chcesz założyć spółkę komandytową-akcyjną?

Napisz lub zadzwoń.

 

 

 

Wojciech Kasprzak

radca prawny

 

wojciech.kasprzak@kniw.pl

61 646 84 56

Spółka komandytowo-akcyjna – jakie są jej alternatywy?

Tak opisane „minusy” funkcjonowania na rynku w formie spółki komandytowo-akcyjnej mogą odstraszyć wiele podmiotów przed wybraniem tej formy prowadzenia działalności. A jakie są opłacalne alternatywy? Wspomnieć w tym miejscu warto:

• spółkę komandytową, w której komplementariuszami są osoby fizyczne – różnica w obciążeniach podatkowych/składkowych pomiędzy tą formą prawną a SKA to dla komplementariuszy jedynie zryczałtowana składka zdrowotna w wysokości 560 zł miesięcznie. Wspomnianej formy prawnej nie obowiązują też dodatkowe koszty organizacyjne prowadzenia działalności opisane powyżej.
• spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, która korzysta z tzw. estońskiego CIT – efektywne opodatkowanie wspólników do osoby fizycznej może wynieść 20 (mniejsza działalność) albo 25%. Wspomnianej formy prawnej nie obowiązują dodatkowe koszty organizacyjne prowadzenia działalności opisane powyżej. Odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki ograniczona jest co do zasady do wysokości kapitału zakładowego spółki.
• spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, będącą małym podatnikiem – podatek CIT wynosi co do zasady 9%, a wypłata dywidendy dla wspólników dla os. fizycznych oznacza opodatkowanie wynoszące 19%. Tej formy prawnej nie obowiązują dodatkowe koszty organizacyjne prowadzenia działalności opisane powyżej. Odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki ograniczona jest co do zasady do wysokości kapitału zakładowego spółki.

Autor: Wojciech Kasprzak